De Stad Antwerpen investeert in de aanleg van tuinstraten. Dat zijn straten die zo groen mogelijk zijn ingericht en waar water maximaal infiltreert. Verharding maakt plaats voor onder meer bomen en plantvakken. Zo werkt Antwerpen samen met bewoners aan een groenere, koelere, leefbare en aangename stad.
De Stad Antwerpen werkt aan een toekomstvisie op de publieke ruimte. Beleidsplannen zoals het Groenplan, het Waterplan en het Klimaatplan bieden een kader voor alle publieke ruimte die (her)aangelegd wordt. Tuinstraten laten toe hiermee te experimenteren. Het zijn straten die maximaal groen zijn ingericht en die water maximaal ter plekke laten infiltreren door te ontharden. Tuinstraten vermijden overstromingen bij hevige regen, brengen verkoeling op warme zomerdagen en zetten in op het hergebruik van water. En dat allemaal terwijl ze ook een rustiger, groener en mooier beeld creëren.
Vergroenen, verblauwen, verbinden
Specifiek versterken tuinstraten woonerven door het inbrengen van vergroening, verblauwing en verbinding. Bij vergroening maakt verharding maximaal plaats voor beplanting. De straat wordt koeler en aangenamer om te verblijven. Bij verblauwing wordt regenwater maximaal in de straat opgevangen en krijgt het ruimte voor hergebruik, buffering en/of infiltratie. Bij verbinding krijgt de straat meer sociale samenhang omdat bewoners betrokken worden bij het hele ontwerpproces. Veel ontwerpideeën komen van de bewoners zelf, zoals een waterpomp voor het hergebruik van opgevangen regenwater of de inrichting van plantvakken. De bewoners zijn belevingsexperts en initiatiefnemers voor groendonderhoud en -beheer.
Veelzijdig experiment
De eerste vijf gerealiseerde tuinstraten zijn de Lange Riddersstraat in het district Antwerpen, de tuinwijk (Berthoutstraat, De Brouwerstraat, Sint-Lambertusstraat, Wasstraat, Woeringenstraat) in het district Berchem, de Bloemstraat in het district Borgerhout, de Jan Olieslagersstraat in het district Deurne en de Aziëlaan in het district Wilrijk. Ze zijn een experiment op veel vlakken. Zo is er voor elke straat een innovatief participatietraject opgezet met de bewoners en kwamen er nieuwe samenwerkingen tussen stadsinterne diensten en externe partners zoals Water-link en Aquafin. Op het vlak van materialen zijn de vijf tuinstraten een echte proeftuin voor onder andere waterdoorlatende en waterpasserende bestrating en grasbetontegels. Ook vergroening kent vele nieuwe aspecten. Zo mochten de bewoners van de Lange Riddersstraat kiezen welke plantvakken ze zelf wilden aanplanten en/of onderhouden. In de Berchemse tuinstraten zijn de plantvakken rechtstreeks gekoppeld aan de percelen en in de Aziëlaan wordt geëxperimenteerd met boombunkers en regentuinen. Op het vlak van water ligt de ambitie hoog in de tuinstraten. Dakwater wordt opgevangen in ondergrondse reservoirs in de Bloemstraat, de Lange Riddersstraat en de Aziëlaan in Wilrijk. Met een handpomp kan het water worden opgehaald, om planten te bevloeien. Onder de bestrating is ook een bufferende onderfundering met poreuze infiltratiebuizen aangebracht. In de Bloemstraat kan een sportveld bij hevige regenval dienen als tijdelijk waterplein en wordt regenwater bovengronds gebufferd. De Jan Olieslagersstraat heeft regentonnen en een riviertje dat regenwater afvoert naar een wadi. In alle tuinstraten zal slechts zeer uitzonderlijk nog water naar de riolering vloeien.
Samenwerking
Tijdens de uitvoering werken alle partijen samen zodat de straat maar één keer moet worden opgebroken. Na de realisatie van de eerste tuinstraten volgt een monitoring en een evaluatieperiode, zodat het participatieproces en het ontwerp- en planproces van de Stad Antwerpen geoptimaliseerd worden.